System zarządzania BHP (bezpieczeństwa i higiena pracy) / HSE (zdrowie, bezpieczeństwo, środowisko)

Zdarzenia potencjalnie wypadkowe

System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy (BHP) stanowi część ogólnego systemu zarządzania przedsiębiorstwem, która obejmuje:

• strukturę organizacyjną,
• planowanie,
• odpowiedzialności,
• zasady postępowania,
• procedury, procesy i zasoby

Ważnym elementem zarządzania bhp jest identyfikacja zdarzeń potencjalnie wypadkowych nazywanych też: near miss, prawie wypadek, zdarzenia bezurazowe.

Obowiązki pracodawcy (w tym osoby kierujące pracownikami)

• jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki, m.in. zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy (art. 207 k.p.);
• jest obowiązany zapewnić systematyczne kontrole stanu bezpieczeństwa i higieny pracy ze szczególnym uwzględnieniem organizacji procesów pracy, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych oraz ustalić sposoby rejestracji nieprawidłowości i metody ich usuwania (§ 40 r.b.h.p)

Pracownicy

• niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się
  w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie;
• współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 211 k.p.).

Korzyści wynikające z badania zdarzeń potencjalne wypadkowych

• ograniczanie strat w firmie
• skuteczne zapobieganie wypadkom
• poprawa warunków pracy
• minimalizacja występujących zagrożeń
• eliminacja powtarzalności zdarzeń potencjalnie wypadkowych
• wykrywanie niebezpiecznych sytuacji i zachowań
• podnoszenie naszej świadomości
• rozwijanie kultury bezpieczeństwa

Jednym z najbardziej wszechobecnych modeli bezpieczeństwa jest Piramida Bezpieczeństwa, pierwotnie zaproponowana przez H.W. Heinrich ponad 80 lat temu. Wczesny sukces piramidy spowodowany był eleganckim wyświetlaniem prostych statystycznych relacji między typami, ilością zdarzeń i urazów – z prawdopodobieństwem wystąpienia wypadku śmiertelnego. Choć model przez wiele lat był poważnie krytykowany przez wielu badaczy, to nadal jest podstawowym modelem relacyjnym, który wyjaśnia wszystkie rodzaje problemów związanych z bezpieczeństwem. Z prostej analizy możemy wyprowadzić wniosek, im więcej zidentyfikowanych zdarzeń (większa czułość) u podstawy piramidy tym mniej wypadków przy pracy.

Postępowania ze zdarzeniami potencjalnie wypadkowymi

„Badanie przyczyn źródłowych wypadków przy pracy , chorób zawodowych i zdarzeń potencjalnie wypadkowych powinno służyć identyfikowaniu wszelkich niezgodności w systemie zarządzania bhp; wyniki tych badań powinny być udokumentowane (PN-N 18001:2004 pkt 4.5.2).
Definicja: Niebezpieczne zdarzenie, związane z wykorzystywana pracą, podczas którego nie dochodzi do urazów lub pogorszenia stanu zdrowia (PN-N 18001:2004 pkt 3.24)”.